Qua thời gian và quá trình sử dụng, dầu nhớt sẽ dẫn mất đi những chức năng của mình: chức năng bôi trơn, giảm ma sát, tản nhiệt.

Sự giảm dần chất lượng của dầu bôi trơn là do sự hình thành các tạp chất trong dầu, quá trình oxy hóa do quá nhiệt, thay đổi độ nhớt do pha loãng nhiên liệu hoặc oxy hóa, do nước xâm nhập vào trong hệ thống (trực tiếp hoặc qua ngưng tụ) và sự cạn kiệt dần dần gói phụ gia, như các chất phụ gia trung hòa axit, phụ gia phân tán…

Có một vài nguyên nhân khác cũng góp phần làm suy giảm dầu nhớt ở mức độ thấp hơn, chẳng hạn như việc sử dụng nhiên liệu kém chất lượng, vận hành thiết bị trong điều kiện làm mát quá mức, tỷ lệ không khí/nhiên liệu không chuẩn xác hoặc hệ thống kiểm soát khí thải làm việc kém hiệu quả.

Tự phát sinh tạp chất trong dầu

Mỗi động cơ, bơm thủy lực, hộp số hoặc thành phần khác sẽ dần dần mòn đi khi nó hoạt động. Các hạt nhỏ hoặc siêu nhỏ của các nguyên tố như sắt và đồng trở thành chất xúc tác tấn công từ từ vào dầu, hình thành axit trong dầu.

Những tạp chất kim loại kích thước nhỏ này, kết hợp với các hạt muội than do quá trình đốt cháy trong động cơ, lưu thông tuần hoàn trong hệ thống và mài mòn các chi tiết máy, gây tổn hao công suất động cơ. Ngoài ra, những hạt rắn này trở nên giống như một hợp chất được nghiền mịn và sẽ từ từ làm trầy xước và tạo rãnh bề mặt ổ trục, vòng bi hệ thống tăng áp, trục khuỷu, xi lanh, bơm thủy lực và các bề mặt van.

Các bộ lọc dầu thông thường có tỷ lệ ở mức khoảng 10 micron trong các hệ thống thủy lực và 40 micron trong các động cơ và sẽ không loại bỏ các hạt siêu nhỏ này. Hơn nữa, nếu các bộ lọc bị tắc nghẽn hoặc nếu các van bypass bên trong chúng mở trong thời gian dài, chẳng hạn như khi khởi động lạnh, dầu bị ô nhiễm sẽ được bơm đi khắp hệ thống.

Điều quan trọng cần nhớ là nếu mức độ tự phát sinh tạp chất tăng lên cho đến khi thiết bị hư hại do mài mòn, ngay cả khi được thay dầu mới, các chi tiết máy vẫn sẽ tiếp tục bị bào mòn, hư hại.

Sự thoái hóa dầu do oxy hóa

Sự oxy hóa được định nghĩa là sự suy giảm hóa học của một loại dầu, đây là kết quả của việc liên tục tiếp xúc với oxy và các chất xúc tác như đồng. Sự oxy hóa làm cho dầu dày lên hoặc tăng độ nhớt. Điều này dẫn đến giảm lưu lượng dầu và giảm khả năng tản nhiệt, từ đó càng đẩy nhanh quá trình oxy hóa.

Bất kỳ hành động nào làm tăng nhiệt độ vận hành của động cơ, truyền động bánh răng hoặc dầu thủy lực phải được tránh. Nhiệt độ bể chứa dầu trong động cơ hoạt động ở tốc độ cao và dưới tải nặng có thể lên đến trên 150 độ C (302 độ F), với nhiệt độ vòng piston có thể hơn 310 độ C (590 độ F). Với những động cơ tăng áp có thể hoạt động ở tốc độ lên tới 100.000 vòng/phút và nhiệt độ dầu đạt hơn 315 độ C (600 độ F).

Nếu động cơ hoặc tua bin ngừng hoạt động đột ngột ngay sau khi vận hành ở những nhiệt độ này, sự phân hủy oxy hóa của dầu có thể diễn ra rất nhanh, quá trình oxy hóa này có thể diễn ra nhanh đến mức dầu thực sự có thể bị hóa than thành một chất như nhựa hoặc nhựa cacbon, sẽ làm tắc nghẽn bộ tăng áp và ổ trục.

Khi hệ thống kiểm soát khí thải hoạt động kém hiệu quả, thời gian đánh lửa chậm và bộ điều nhiệt với nhiệt độ mở quá cao sẽ làm tăng tải nhiệt cho động cơ xăng, từ đó làm tăng tốc độ oxy hóa. Ngoài ra, việc điều chỉnh tỷ lệ không khí/nhiên liệu không chính xác cũng góp phần oxy hóa dầu bởi vì chúng tạo ra các loại khí có chứa nồng độ cao các hợp chất nitơ điôxit nhanh chóng thúc đẩy quá trình làm dày dầu.

Mặt khác, hệ thống thủy lực hoạt động tốt nhất khi dầu trong bể chứa không vượt quá 60 độ C (140 độ F). Tốc độ oxy hóa trong dầu thủy lực sẽ tăng gấp đôi khi nhiệt độ tăng mỗi 10 độ C (18 độ F). Quá trình oxy hóa liên tục của dầu sẽ làm cho cặn hình thành và tích tụ axit gây ra sự ăn mòn.

Sự nhiễm nước

Bất kỳ sự xâm nhập của nước vào hệ thống thủy lực hoặc tua-bin đều có thể gây ra thiệt hại nghiêm trọng. Sự nhiễm nước do ngưng tụ là một vấn đề phổ biến ở vùng khí hậu có sự thay đổi đáng kể về nhiệt độ.

Dầu thủy lực hoặc tuabin chuyến sang màu trắng đục là dấu hiệu của hàm lượng nước vượt quá 2.000 ppm, lúc này cần phải thay dầu hoặc loại bỏ nước thông qua hệ thống lọc chuyên dụng.

Trong động cơ xăng, việc đốt cháy 1 gallon xăng tạo ra khoảng 1 gallon nước. Bất kỳ hơi ẩm nào xâm nhập vào vỏ động cơ đều có thể gây rỉ sét, ăn mòn, đóng cặn bùn và phân tách các chất phụ gia ra khỏi dầu gốc.

Nước xâm nhập vào dầu trong động cơ diesel cũng cực kỳ có hại, đặc biệt nếu sử dụng nhiên liệu kém chất lượng. Nhiên liệu chất lượng thấp thường có hàm lượng lưu huỳnh cao và khi nước kết hợp với sulfur dioxide, axit được hình thành, sẽ ngay lập tức tấn công các bề mặt chi tiết máy, gây hư hỏng động cơ nhanh chóng.

Sự suy giảm hoạt tính của phụ gia

Khi dầu gốc được pha trộn với các chất phụ gia, tính năng của chúng cũng sẽ bị hao hụt dần đi qua quá trình sử dụng. Các phụ gia chống mài mòn và chịu cực áp sẽ bị cạn kiệt dần khi chúng lắng đọng trên bề mặt kim loại.

Phụ gia tẩy rửa và phân tán cũng sẽ hết dần khi chúng liên tục chống lại các hạt bụi ô nhiễm trong dầu. Các chất phụ gia bảo vệ động cơ khỏi sự tấn công của axit bị mất dần tính năng vì chúng giúp trung hòa lượng axit hình thành trong dầu. Đến khi tất cả các phụ gia có trong dầu không còn khả năng hoạt động nữa thì cũng là lúc chúng ta cần phải thay dầu mới.

Nhiên liệu không đúng hoặc kém chất lượng

Như đã đề cập, việc sử dụng nhiên liệu diesel chất lượng thấp có thể gây ra các vấn đề ăn mòn nghiêm trọng do sự hình thành các axit bởi hàm lượng lưu huỳnh cao. Tuy nhiên, nếu cần sử dụng nhiên liệu có hàm lượng lưu huỳnh hơn 0,5%, nên sử dụng dầu bôi trơn có xếp hạng phẩm cấp API tối thiểu của CG-4. Những loại dầu này thường có khả năng chống lại axit tốt hơn các loại dầu có phẩm cấp API thấp.

Để ngăn chặn những tác động xấu đến động cơ nêu trên, ngoài việc sử dụng dầu nhớt chất lượng cao, cần phỉ chú ý thay dầu, vệ sinh bộ lọc theo đúng lịch trình.

GB OIL chuyên cung cấp dầu nhớt nhập khẩu, với công nghệ độc quyền từ Hoa Kỳ cùng hệ phụ gia cao cấp, bảo vệ động cơ tối đa, kéo dài thời gian thay dầu, tối ưu chi phí vận hành.